در جامعهای که نقش زنان بیشتر به صنایع دستی و خیاطی محدود شده، دختر جوانی از روستایی برخاسته تا تصویری تازه از توانمندی زنان در عرصهی فنآوری به نمایش بگذارد. آمنه امیری ۲۵ساله، باشندهی بلخ و دانشآموختهی رشتهی کمپیوترساینس، نه به دنبال کارمندی، بل با آرزوی کارآفرینی، مسیر متفاوتی را برگزیده است. آمنه میگوید که از همان روزهای مکتب و دانشگاه، علاقهای به کار دولتی یا پشت میزنشینی نداشته است.
برای او، تحصیل تنها یکی از گزینهها بود، نه همه چیز. اما جرقهی اصلی این مسیر، وقتی زده شد که ویدیویی از چند بانوی هراتی دید که در عرصهی تکنولوژی فعالیت میکردند. «آنها را دیدم که با مهارت در بخش موبایل و کمپیوتر کار میکردند. همان لحظه انگیزه گرفتم که من هم میتوانم. من همیشه میخواستم کاری متفاوت در میان دختران انجام دهم.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
اما این مسیر هموار نبود. او به عنوان یک دختر با چالشهای زیاد اجتماعی، فرهنگی و فنی روبهرو شد. یکی از بزرگترین نگرانیهایش، محدودشدن دسترسی به بازار زنانه است. او میگوید: «اگر این بازار بسته شود، من دیگر نمیتوانم کار کنم. تنها امید من همین مکان کوچک است.»
این بانوی توانمند، با امکانات بسیار اندک – تنها پنج درصد آن چه نیاز داشت – کارش را از یک غرفهی کوچک آغاز کرد. امروز، در حالی که امکاناتش به ۲۰ درصد رسیده، صاحب یک دکان نسبتاً مجهز شده که در آن، با همکاری چند دختر دیگر سرگرم ترمیم موبایل و کمپیوتر است.
با این حال، آمنه هنوز با کمبود تجهیزات دستوپنجه نرم میکند. نبود ابزارهای تخصصی مانند باکسهای مختلف برای موبایل، مانع افزایش درآمد و کیفیت کار او شده است؛ اما میگوید: «اگر تجهیزات معیاری برایم فراهم شود، میتوانم ماهانه تا ۵۰ هزار افغانی درآمد داشته باشم.»
آمنه، نه تنها برای خود، بل برای دیگر دختران نیز آرزو دارد. «میخواهم ظرفیتسازی کنم، هم برای خودم و هم برای دیگر دخترخانمها. اگر آموزش ببینیم، کار ما بهتر میشود؛ اما متأسفانه مؤسسات توجه زیادی به بخش ما ندارند و بیشتر تمرکز شان روی خیاطی است.»
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
او، اکنون یک الگو برای دیگر دخترانی است که باور دارند زنان هم میتوانند وارد عرصههای فنی و تکنولوژی شوند. آمنه، آیندهاش را روشنتر از امروز میبیند. «در ۱۰ سال آینده میخواهم یک برند خودم را داشته باشم؛ یک سنتر/مرکز بزرگ که در تمام افغانستان فعالیت کند؛ جایی که دخترخانمها در بخشهای مختلف تکنولوژی کار کنند و مستقل باشند.»
آمنه امیری، نماد نسل تازهای از دختران افغان است که نمیخواهند تنها بخشی از ساختار سنتی باشند، بل میخواهند آن را تغییر دهند. تلاش او نیازمند پشتیبانی، تجهیزات و اعتماد است. او این مسیر را با امید آغاز کرده است و باور دارد که آینده، جایگاهی است که خودش میسازد، نه چیزی که برایش تعیین شده باشد.